○رویکردهای تحولی ضروری در ترویج و آموزش کشاورزی با شرایط و امکانات فعلی قطعاً اتفاق نخواهد افتاد!
اکتبر 30, 2024
43 بازدید
سخنرانی دکتر پیمان فلسفی، نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در جایگاه پنل تخصصی دهمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست پایدار در محل دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران: یکی از مهمترین عوامل موثر در بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مقوله تحقیق آموزش و ترویج است که در ایران سابقه ای بیش از ۷۰ سال دارد. در طول این سال ها تغییرات ساختاری و رویکردی زیادی در بخش ترویج و آموزش کشاورزی رخ داده است ولی عملا با آنچه که مورد انتظار می رفت، فاصله زیادی داریم.
به عبارتی با وجود اقدامات فراوانی که در زمینه آموزش و ترویج کشاورزی در کشور انجام گرفته است، کماکان بیشتر فعالیت های کشاورزی در کشور ما به صورت سنتی مدیریت می شود. از روشهای سنتی برای آبیاری مزارع و باغات استفاده می شود استفاده حداکثری از کود و سموم رایج است. خلاء عملکرد در اغلب محصولات کشاورزی بویژه محصولات اساسی مانند گندم و جو بالاست در برخی از محصولات کماکان بیش از یک سوم تبدیل به ضایعات می شود. سطح ریسک پذیری کشاورزان در استفاده از فناوری های نوین نظام و کشور تفاوت شگرفی نکرده و همچنان پایین است هنوز در ترویج و انتقال و به کارگیری یافته های جدید و نوآوری در کشاوری موفقیت چندانی را شاهد نیستیم. این در حالی است که هر ساله دانش آموختگان زیادی در دانشگاهها و مراکز و مؤسسات آموزشی تربیت شده و تحویل جامعه می شود. ولی از این ظرفیت به نحو مناسبی استفاده نمی شود. اگرچه در اوایل دهه ۹۰ و بر اساس قانون استخدام مهندسین ناظر تولیدات کشاورزی مصوب اسفند سال ۱۳۸۹، حدود ۱۰۰۰ نفر از دانش آموختگان بخش کشاورزی در وزارتخانه جذب شدند تا به عنوان تروج کشاورزی و در قالب حدود ۷۵۰۰ پهنه عملیاتی فعالیت کنند ولی وضعیت فعلی بخش کشاورزی بعد از گذشت بیش از ۱۰ سال از استخدام این افراد نشان می دهد که در تحول چندانی در بخش کشاورزی شکل نگرفته است و اثربخشی این اقدام محل سوال است به ویژه اینکه بسیاری از این افراد بعد از طی مدت ۱۰ سال خدمت موظفی در مراکز جهاد کشاورزی دهستان ها جذب ستاد شده اند یا در حال جنب در استان ها و وزارتخانه هستند.
مراکز جهاد کشاورزی دهستان ها میدانی ترین و اصلی ترین عنصر ساختار وزارت جهاد کشاورزی جایگاه ویژه ای در اجرایی سازی طرح ها و برنامه های وزارت جهاد کشاورزی مانند الگوی کشت و بیمه محصولات کشاورزی، یکپارچه سازی اراضی خرد، کشت قراردادی، رفع خلا عملکرد و مواردی از این دست دارند. از طرفی این مراکز می توانند در تحقق نظام برنامه ریزی از پایین به بالا و حکمرانی مشارکتی نقش مؤثری ایفا کنند ولی با شرایط و امکانات فعلی قطعاً هیچکدام از موارد مذکور اتفاق نخواهد افتاد به طور کلی لازم است در ترویج و آموزش کشاورزی به ویژه مراکز جهاد کشاورزی دهستان ها، یکسری رویکردهای تحولی شکل بگیرد. ○وی در ادامه به تشریح رویکرد های تحولی ضروری در کشاورزی و ایجاد شرایط نوین در این بخش پرداخت.
نظرات